Natenczas Swojski, chapsnął z pokrowca wyjętą,
jakby w spiralę zwiniętą, urodną trąbkę blaszaną
w branży muzycznej – Yamaha zwaną.
Rączo ręcoma do warg ją przycisnął,
wzdął policzki jak żagle z ócz tryumfem trysnął.
Zatrzasnął powieki. Spoko. Nie na wieki.
Wziewał, zasysał w siebie powietrze,
brzucho mu pęczniało w zbyt obfitym swetrze.
Gdy mu się zrobiła z brzucha wielka klucha
w trzewiach zaś rozbryzgła wredna zawierucha,
więc cóż ? – Chyżo z płuc wyzionął potężnego chucha,
bacząc by mu nie urwało rękawów kontusza
– bo wydmuch był taki, jak salwa z katiusza!
Choć się napowietrzał, choć mocno się spinał,
próbował bezskutecznie, więc mu zrzedła mina,
a dźwięku jak nie było, tak nima i nima.
Stanął i sapie, dyszy i się wścieka,
pot z rozgrzanego czoła za kołnierz mu ścieka.
Zewsząd zachęcający aplauz się sypie,
a on zziajany ledwo zipie.
Mineral wodę człowieki mu dali,
dla animuszu w plecy poklepali.
Cmoka głośno, głośno chłepce,
i tak sam do siebie szepce:
– Jużem był na Parnasie.
– Jużem witał się z Grammy.
– Wielkie splendory na mnie spływały.
– Podziw i rozgłos codzienniem odbierał.
– Za wcześniem spróbował, więc żem sfalstartował.
Zatrząsł się i usmarkał. Z ust wyciekła ślina,
o innych ingrediencjach hadko jest wspominać.
Niestety za wysokie progi na Swojskiego nogi.
Stoi samotny. POMOCYyyy! – wzywa,
a choć z wysiłku cały się stężał,
to nie udźwignie taki to ciężar.
Dyć, to nie ciężka gitara blu(e)s’mana,
lecz fraszka, igraszka, trumpet’ka blaszana.
Spróbował znowu, myśliłbyś, że kształt policzków zmieniał,
i że ustnik w trumpet’ce to grubiał, to cieniał.
Znów się zerwał, w pysio plasnął i tak sam do siebie wrzasnął:
co do diaska mocium panie?
Na żądanie mocium panie, niech się wreszcie muza stanie!
Mocium panie – me żądanie!
Nagle dup i łup i oczy w słup!
Świsnęło, puffnęło, gwizdnęło fiuch, fiuch.
Ruszyło, coś jakby powoli, ospale. To wyziew, co z płuców,
rurami do tłoków, a tłoki palcami ruszane z dwóch boków.
Bo z płuców w te tłoki powietrze się tłoczy
i gnają i pchają i muza się toczy.
Zmilkli widzowie, wstali wszyscy poruszeni,
dziwnie ponętną harmoniją pieni.
Bo to była historyja krótka.
Nie rejwach, nie wrzawa, jak w woju pobudka.
Człowiekom się zdawało,
że Swojski wciąż gra jeszcze. Nic z tego!
Mu w płucach rzechocąc rzęchotem, rzęziało,
a rzewną, rzewliwą, rzęsistą złą-łzą z ócz kapało.
I ja tam byłem, cienkusz sobie piłem.
A, com widział i słyszał tutaj umieściłem.
Autorska trawestacja fragmentów utworów: A. Mickiewicz – „Pan Tadeusz; Lis i kozieł” * J.Tuwim – „Lokomotywa” *A.Fredro – „Zemsta”.
Licentia poetica przyzwoliła mi na dość swobodne użycie neologizmów, pleonazmów. Zmianę szyku wyrazów, zmianę imion, oraz nazw. Zastosowanie błędnych form fleksyjnych w zamyśle miało podbudować efekt humorystyczny.
Jan Słotkowicz
Ilustracja Urszula Klechta
Urszula Klechta maluje pejzaże, portrety , martwe natury , obrazy metaforyczne , a także karykatury . Inspiruje ją tradycja kościoła wschodniego, nurt malarstwa religijnego.
Najczęściej jednak podejmuje tematy odnoszące się do człowieka egzystującego w świecie niosącym wciąż intensywne ładunki emocji Płynąc zewsząd pobudzają one do działania lub do pogłębionej obserwacji . Artystka poszukuje sposobu ukazania jednoczesnego spojrzenia na istotę uczuć oraz sytuacji z nimi związanych. Stąd w jej obrazach pojawia się specyficzna teatralizacja ujęcia malowanego fragmentu rzeczywistości.
Proces twórczy jest więc dla Urszuli zarówno oglądem i refleksją artystyczną jak i świadomym udziałem sztuki w opisie fascynującego teatru życia.
Wykorzystuje gamy barw czystych , ale też złamanych, niekiedy zaś harmonizuje układy kolorów monochromatycznych w celu oddania właściwego nastroju.
Impresyjność doznań uzyskuje poprzez silne kontrasty barwne oraz mocne przeciwstawienia płaszczyzn, brył i tła , na którym występują. Zdecydowanie zaznaczone postaci wyłaniają się z przestrzeni ostrą plamą. Pełne ruchu, dynamizmu kobiety tańczą, kuszą, wabią. Pozycja ciała, gesty uchwycone w momencie napięcia ukazują i zatrzymują na płótnie stany wewnętrznych przeżyć. Bardziej statyczne są portrety , ale i one sposobem malowania podkreślają chwilowość sytuacji.
Twarze , ledwie zarysowane , choć o zindywidualizowanych cechach , sugerują myśl , że artystkę interesuje nie tak indywidualność postaci , jak przede wszystkim samo czyste doświadczenia jej witalnej energii, emocji istnienia.
Nie jest to malarstwo ograniczone do którejś konwencji.
Realizm funkcjonuje w nim jako element aranżacji klimatu inności , pewnej niedookreśloności, niezwykłości ludzkiego bytu.
Maria Kępińska – krytyk sztuk
Opublikowano dnia: 15.01.2023 | przez: procomgra | Kategoria: Akademia retromuzyczna, Artykuły, Janaszek, Publikacje
